Co to jest próchnica i jak jej zapobiec?
Bakterie powodujące próchnicę żywią się naszym pożywieniem, a w szczególności słodzonymi potrawami i napojami. Przetwarzają one cukier i resztki pożywienia w agresywne kwasy.
A więc można powiedzieć że główną przyczyną powstawania próchnicy jest płytka nazębna, składająca się z resztek pokarmowych i bakterii, która odkłada się na zębach po jedzeniu posiłków. Dodatkowo, dużą rolę w tworzeniu się próchnicy ma indywidualna podatność zębów i upływający czas (z tego powodu nie warto zwlekać z wizytą u stomatologa).
Zniszczona struktura zęba nie ma zdolności do samodzielnej regeneracji, jednak leczenie może powstrzymać postępującą próchnicę.
Na rozwój próchnicy wpływ maja cztery czynniki:
bakterie płytki nazębnej
cukry obecne w jamie ustnej
indywidualna podatność zębów
upływający czas
Leczenie próchnicy: remineralizacja wczesnych zmian próchnicowych.
Bakterie w płytce nazębnej przekształcają cukry zawarte w pożywieniu w energię. Efektem ubocznym tego procesu są kwasy, które przedostają się do otoczenia bakterii. Odczyn pH płytki staje się kwaśny i następuje atak kwasów na szkliwo zębów.
Z hydroksyapatytu zostają uwolnione wapń i fosforany. Proces ten jest nazywany dekalcyfikacją lub demineralizacją. Krytycznym progiem, przy którym rozpoczyna się rozpuszczanie szkliwa, jest pH 5,5. Zębina zaczyna się rozpuszczać przy pH 6,0.
Po zakończeniu spożywania cukru, poziom pH, dzięki ślinie, która ma własności buforujące, ponownie się podnosi. Gdy wzrasta on ponad poziom krytycznej wartości, wtedy ślina rozpoczyna proces naprawy szkód: wapń i fosforany ponownie wbudowują się w strukturę szkliwa. Ślina remineralizuje zęby!
Jeżeli fazy remineralizacji dominują nad fazami demineralizacji, to nie dojdzie do powstania próchnicy. W wypadku często powtarzających się ataków kwasów bakteryjnych, remineralizacja nie jest wystarczająca – dominują fazy demineralizacji i zęby tracą coraz więcej minerałów!
Próchnica początkowa, której oznaką są białe, matowe plamy, rozpoczyna się pod powierzchnią szkliwa.
W korzystnych warunkach, próchnica ta może zostać w całości zremineralizowana. Jeżeli jednak ataki kwasów nadal się powtarzają, to próchnica ostatecznie załamie warstwę powierzchniową szkliwa zęba i zostanie odsłonięty ubytek, a wtedy nie obejdzie się bez wizyty u stomatologa.
Dlatego tak bardzo ważne jest spożywanie mniejszej ilości cukrów oraz częste i bardzo dokładne mycie zębów.